Hıdırellez gününde, doğa ve insan sevgisine çok önem verilir. Hızır ve İlyas’ın, insanları, doğayı, iyiliği ve cömertliği seven, bereketin simgesi olan, kutsallıklarına inanıldığı biliniyor. 5 Mayıs akşam ezanı ile gül dallarına paralar asılır ya da açık cüzdan bırakılır. Böylelikle bolluk ve berekete ulaşmak, varlıklı bir kişi olmak hayal edilir. Asılan paralar ya da cüzdanlar 6 Mayıs sabah erkenden geri toplanır. Peki, Hıdırellez gelenekleri nelerdir? İşte detaylar…
HIDIRELLEZ NEREDE KUTLANIR?
Hıdrellez kutlamaları genel
olarak yeşillik, ağaçlık alanlarda, su kenarlarında, bir türbe ya da yatırın
yanında yapılmaktadır. Bu gibi yerlere bu nedenle Hıdırlık denildiği de olur. Hıdrellezde
baharın taze bitkilerini ve taze kuzu eti ya da kuzu ciğeri yeme adeti vardır.
Baharın ilk kuzusu yenildiği zaman sağlık ve şifa bulunacağına inanılır.
Bugünde kırlardan çiçek veya ot toplayıp onları kaynattıktan sonra suyu
içilirse bütün hastalıklara iyi geleceğine, bu su ile kırk gün yıkanılırsa
gençleşip güzelleşileceğine inanılır.
Hıdrellez gecesi Hızır’ın uğradığı yerlere ve dokunduğu
şeylere feyiz ve bereket vereceği inancıyla çeşitli uygulamalar yapılır.
Yiyecek kaplarının, ambarların ve para keselerinin ağızları açık bırakılır. Ev,
bağ-bahçe, araba isteyen kimseler, Hıdrellez gecesi gül ağacının altına
istediklerinin küçük bir modelini yaparlarsa Hızır’ın kendilerine yardım
edeceğine inanırlar. Aynı zamanda dileklerini kırmızı kurdaleye bağlayıp gül
ağacına asarlar. Bir yıl boyunca dileklerinin yerine gelmesini beklerler. Bazı
kimseler de ateş yakıp, dilek dilerler. Ondan sonra yaktıkları ateşin üstünden
atlarlar.
HIDIRELLEZ'DE NELER YAPILIR
Hızır ve İlyas'ın bir
araya geldikleri günde her türlü dileğin onlar tarafından yerine getirileceğine
inanılıyor. Bu nedenle çeşitli dilekler için çeşitli ritüeller
gerçekleştiriliyor.
HIDIRELLEZ'DE NELER YAPILMAZ?
5 Mayıs akşamı evlenme
çağına gelmiş kızlara bulaşık yıkattırılmaz. Hıdırellez günü, hiçbir yeşil
dalından koparılmaz. Bazı bölgelerde Hıdırıllez günü çamaşır yıkanması, ev
temizlenmesi ve iş yapılması da uygun bulunmaz.
HIDIRELLEZ GECESİ BEREKET İÇİN NELER YAPILIR
Hıdrellez
gecesi Hızır'ın bereket vermesi için yiyecek kaplarının, erzak torbalarının,
ambarların ve para keselerinin ağızları açık bırakılıyor.
HIDIRELLEZ GECESİ EV, ARABA İSTEYENLER NELER YAPAR
Ev,
bağ-bahçe, araba isteyen kimseler, Hıdrellez gecesi gül ağacının altına
istediklerinin küçük bir modelini yaparlarsa Hızır'ın kendilerine yardım
edeceğine inanıyorlar. Aynı zamanda dileklerini kırmızı kurdeleye bağlayıp gül
ağacına asıyorlar.
HIDIRELLEZ NE ZAMAN BİTER
6 Mayıs günü ikindi zamanı
Hıdırellezin bittiğine inanılır. Ancak eğlenceler hava kararıncaya değin sürer.
Hızır uğrasın! dileği bolluk gelmesi anlamında kullanılır
HIDIRELLEZ DİLEĞİ GÜL AĞACINA NE ZAMAN ASILIR
5 mayıs
akşam ezanı ile gül dallarına paralar asılır.(Eskiden kese içine para dikilip
gül dibine gömülürmüş.) ya da açık cüzdan bırakılır. Böylelikle bolluk ve
berekete ulaşmak, varlıklı kişiler olmak düşlenir. Asılan paralar ya da
cüzdanlar 6 Mayıs sabah erkenden geri toplanır. Evdeki her kişi için yedi
fasulye ya da yedi nohut ekilir, gelebilecek kötülüklerin bunlara gelmesi
dilenir.a
5 Mayıs günü (Nişanlılar arsında) oğlan evi, kız evine
Hıdırellez Kurbanı, olarak süslenmiş bir koç gönderir. Bu kurban ertesi gün kesilerek
birlikte yenir. Yemeğe çağırılanlar, çarşaf, havlu yemeni ve gönüllerinden
kopan armağanlar getirirler. Getirilen armağanlar ipler üzerinde sergilenir.
Hıdırellez günü, erkenden kalkılıp kapılar açılır. Genç
kızlar için hazırlanan sandıklar açılır. Açılır ki eve bereket dolsun, genç
kızımız da iyi bir evlilik yapsın.
Hıdırellez günü, bazıları sabah gün doğarken kırlara,
bağlara, bahçelere çıkıp buralarda Hızır’ın ayak izlerine basarak bolluğa
ulaşmayı düşler.
Hıdırellez günü, doğa ve insan sevgisi çok önemlidir çünkü
Hızır ve İlyas, insanları, doğayı, iyiliği ve cömertliği seven, bereketin
simgesi olan, kutsallıklarına inanılan dinsel varlıklardır.
